آلزایمر

شناخت (COGNITION)

شناخت مجموعه‌ای از فرایندهای ذهنی است: حافظه، ادراک، زبان، محاسبه، استدلال، قضاوت و حل مشکل.

دانشمندان بریتانیایی در تحولی مهم موفق شدند آزمایش خونی را طراحی کنند که با دقتی زیاد پیش بینی می‌کند آیا فرد مبتلا به "اختلال شناختی خفیف" تا یک سال بعد به آلزایمر مبتلا می‌شود یا نه.

استفاده از این آزمایش خون که بین صد تا سیصد پوند (تقریبا بین پانصد هزار تا یک میلیون و نیم میلیون تومان) هزینه دارد ممکن است تا دو سال دیگر امکان پذیر باشد.

با این حال چندین سال طول می‌کشد تا این آزمایش خون در تمام آزمایشگاه‌های تشخیص پزشکی ارائه شود اما محققان بریتانیایی امیدوارند که به تشخیص زودرس این بیماری ناتوان کننده، بسیار نزدیک شده باشند.

 

این گروه تحقیقاتی خون ۴۷۶ بیمار مبتلا به آلزایمر، ۲۲۰ نفر که دچار "اختلال شناختی خفیف (MCI)" و ۴۵۰ فرد سالم را بررسی کردند و در آنها ۱۶ پروتئین یافتند که با کوچک شدن مغز، هم در اختلال شناختی خفیف و هم در آلزایمر ارتباط داشت.

در مرحله دوم محققان توانستند ۱۰ پروتئین را از این بین شناسایی کنند که وجود آنها با دقتی قابل قبول (۸۷ درصد) پیش‌بینی می‌کرد آیا اختلال شناختی خفیف به آلزایمر تبدیل خواهد شد یا نه.

با این حال هنوز این تست باید روی ۵ تا ۱۰ هزار نفر دیگر آزمایش شود تا اعتبار کافی پیدا کند.

پروفسور سایمون لووستون یکی از پژوهشگران ارشد این تحقیق می‌گوید "مردم در کلینیک به سراغ من می آیند و می‌خواهند بدانند چه اتفاقی دارد برایشان می‌افتد و در حال حاضر من جوابی برایشان ندارم. من به آنها می‌گویم در شما نشانه های ضعف حافظه دیده می‌شود [اما برای جواب این سوال] یک سال دیگر برگردید."

سالانه حدود هشت میلیون مورد به شمار مبتلایان به دمانس اضافه می‌شود

اختلال خفیف شناختی (MCI)

اختلال خفیف شناختی که بیشتر در سالمندان دیده می شود علائمی شبیه به آلزایمر دارد اما شدت آن به حدی نرسیده که بتوان تشخیص آلزایمر داد. این افراد فراموشکاری پیدا می کنند، در حرف زدن مشکل دارند، مثلا کلمات مناسب به ذهنشان نمی‌آید، ادراک تصویری-فضایی شان مختل می‌شود مثلا در جاهای آشنا راه یا موقعیت خود را گم می‌کنند و تمرکز کافی ندارند مثلا جریان گفتگو را نمی‌توانند دنبال کنند.

"این دردناک است، وحشتناک است، فقط تصور کنید بیمار چه حالی می‌شود."

شمار مبتلایان به آلزایمر در دهه‌های اخیر رو به افزایش بوده است. در حال حاضر ۴۴ میلیون نفر در دنیا به این بیماری مبتلا هستند و شمار مبتلایان تا سال ۲۰۵۰ به ۱۳۵ میلیون نفر افزایش خواهد یافت.

تاکنون تلاش ها برای تولید داروی درمان آلزایمر بی‌نتیجه مانده است. یکی از مشکلات اصلی پزشکان این است که وقتی علائم بالینی به حدی می‌رسند که بیماری قابل تشخیص می‌شود، بیماری در مراحل پیشرفته است و آسیب وارده به مغز بیش از آن است که بتوان کار زیادی برای بیمار انجام داد.

برداشتی هنری از مغز مبتلا به آلزایمر

آلزایمر تخریب مغز را حداقل یک دهه پیش از بروز علائم بالینی آغاز می‌کند، برخی شروع روند تغییرات مغز را حتی بیست تا سی سال پیش از بروز علائم تخمین زده‌اند.

از این رو در سال‌های اخیر تلاش برای یافتن تست تشخیصی افزایش یافته است.

تقریبا چهار ماه پیش دانشمندان آمریکایی با اندازه گیری ده نوع مولکول چربی (لیپید) در افراد سالم، توانستند با دقت ۹۰ درصد ابتلا به آلزایمر را در سه سال آینده پیش‌بینی کنند.

چند توصیه ساده برای پیشگیری از آلزایمر

• مصرف میوه و سبزی تازه در تعویق بیماری آلزایمر نقش مهمی دارد
• ذهن را با فعالیت‌هایی مثل حل کردن جدول، شطرنج و از این قبیل فعال نگه دارید
• چربی، قند و فشار خون را در حد مناسب نگه دارید و ورزش کنید
• مصرف دخانیات را کنار بگذارید
• الکل ننوشید یا دستکم در مصرف آن افراط نکنید

اما انتقادی که به آن شیوه وارد شد این بود که بعید است افراد سالم داوطلب انجام آزمایشی شوند که سه سال زودتر از بروز علائم آنها رابا کابوس بیماری روبرو می‌کند، آن هم وقتی که دارویی برای درمان هم وجود ندارد

سلول مغزی مبتلا به آلزایمر (قرمز رنگ) در مقایسه با سلول سالم

اما در شیوه دانشمندان بریتانیایی آزمایش خون نشان می‌دهد افرادی که دچار ضعف حافظه خفیف شده‌اند آیا به سمت آلزایمر پیش می‌روند با نه.

پروفسور لووستون می‌گوید:

منبع :tp://www.drdavanlou.com/index.php/publications/med