آلزایمر چیست؟
آلزایمر نوعی اختلال مغزی است که فرد مبتلا را به فراموشی دچار می سازد. در این بیماری، سلولهای مغز به تدریج تخریب شده و فرد دچار فراموشی می شود، به طوریکه دیگر قادر نیست خاطرات گذشته را به یاد بیاورد و یا رویدادهای جدید را در مغز خود شکل دهد.
در صورت پیشرفت بیماری، حافظه دراز مدت هم تحت تأثیر قرار گرفته و در نهایت منجر به فوت می شود.
عوامل مؤثر در ایجاد آلزایمر:
۱- مهمترین عامل، سن است. مطالعات نشان داده ، میزان ابتلا به این بیماری برای کلیه سنین ۱ درصد، ولی برای افراد ۶۵ سال و بیشتر ۵ درصد است. این میزان پس از ۶۵ سالگی به ازای هر ۵ سال افزایش عمر، دو برابر می شود.
۲- عامل دیگر ارث است . ۴۰ درصد از مبتلایان به آلزایمر از دخالت عوامل ارثی ، به این بیماری مبتلا گشته اند.
۳- عواملی از قبیل ضربه ها یا آسیب هایی که به جمجمه وارد می شود ، دیابت، عدم تحرک ، داشتن وزن اضافی، افزایش فشار خون و کلسترول در بروز و پیشرفت این بیماری نقش دارند.
۴- رژیم غذایی سرشار از کالری و چربی نیز ، احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر را در افرادی که از لحاظ ژنتیکی مستعد هستند
افزایش می دهد.
سیر و سرانجام بیماری:پیشرفت بیماری را به ۳ مرحله می توان تقسیم کرد:مرحله اول: مرحله ای است که در آن اختلال حافظه رفته رفته نمایان می شود. بیمار در این مرحله از عهده کارهای روزمره شخصی برمی آید. ولی اداره امور اجتماعی نظیر خرید و کارهای بانکی برای او دشوار است.مرحله دوم: در این مرحله اختلال حافظه پیشرفت می کند و علائم روانی - رفتاری نظیر ترس، اضطراب، افسردگی، بی خوابی و بی قراری دیده می شود. بیمار قدرت تشخیص زمان و مکان را از دست می دهد و گویش او دچار اختلال می گردد. در این مقطع از بیماری، فرد قادر به مراقبتهای شخصی می باشد.مرحله سوم: در این مقطع اختلال حافظه تا به آنجا پیشرفت می کند که بیمار حتی نامش را فراموش می کند، قدرت تکلم او تقریباً از بین رفته و عضلاتش سفت می شود، بلع غذا برای او مشکل شده و دیگر قادر نیست از بستر خارج شود . به تدریج دچار زخمهای بستر می شود و کنترل اعمال دفعی را نیز دست می دهد. بیماری آلزایمر یک بیماری تحلیل برنده و پیش رونده سیستم عصبی مرکزی انسان است که باعث زوال قوای عقلانی میشود.منشاء این بیماری دقیقا معلوم نیست و علاجی هم برای آن فعلاً در دسترس نیست.تغییرات متعددی در مغز بیمار رخ می دهد که باعث کوچک شدن مغز و نیز از بین رفتن سلولهای مغزی میشود و به جای آنها اشکال خاصی به نام “پلاکهای پیری” در مغز به وجود میآید.علامت دیگر بیماری وجود کلافههای ظریف مارپیچیشکل در سلولهای مغزی است، که در نهایت سلولهای سالم را از بین میبرد.علائم: عارضه اصلی بیماری دمانس یا زوال عقل است که از علائم شاخص آن از دست دادن حافظه، قضاوت، استدلال و تغییراتی در حالات و رفتار می باشد.بیماری آلزایمر بخشی از روند طبیعی پیری نیست و چنانچه علائم فوق دیده شود باید به پزشک متخصص مغز واعصاب مراجعه کرد. یک ارزیابی کامل می تواند تعیین نماید که این علائم مربوط به بیماری دیگری است یا آلزایمر سبب آن می شود.درمان:اگر چه بیماری آلزایمر علاج ندارد، اما درمانهای موجود قادرند روی مسیر بیماری اثر کندکننده و کنترل کننده داشته باشند.* عوامل احتمالی ایجاد بیماری:علت اصلی بیماری آلزایمر همان طور که اشاره شد ناشناخته است. با این حال عواملی چون سن و پیشینه خانوادگی را به آن بیربط نمی دانند. این عوامل همیشه و صد در صد موجب بیماری نمیشوند ولی می توانند به آن مرتبط باشند.سن اکثریت افرادی که به بیماری آلزایمر مبتلا میشوند، بیشتر از ۶۵ سال دارند و هر چه سن بیشتر باشد، احتمال ابتلا به این بیماری افزایش مییابد. با این حال افرادی هستند که در سنین ۴۰ یا ۵۰ سالگی گرفتار آلزایمر شدهاند. افرادی که یکی از والدین برادر و یا خواهرشان مبتلا بودهاند شانس بیشتری برای گرفتن این بیماری را دارند تا افرادی که هیچگونه پیشینهای ندارند. انواع بیماری آلزایمر: تقریباً ۹۰ تا ۹۵ درصد از موارد بیماری آلزایمر از نوع تکگیر یا اسپورادیک است. نقش وراثت در این نوع چندان مشخص نیست و نیاز به تحقیقاتبیشتری دارد.بیماری آلزایمر غالب موروثی نوع دیگری است که شایع نیست و فقط ۵ تا ۱۰ درصد موارد را تشکیل میدهد و از یک نسل به نسل دیگر مستقیماً انتقال می یابد.* اثرات بیماری آلزایمر:بیماری آلزایمر نهایتاً بر تمام جنبههای زندگی فرد مانند فکر کردن، احساسات و اعمال اثر میگذارد . این اثرات در افراد متفاوت است . بسیار دشوار است که ترتیب علائم و یا سرعت بیماری را در هر شخص پیشبینی کرد. بیماری بر روی موارد زیر تاثیر میگذارد. توانائیهای فکری: این بیماری بر توانائیهای فردی مانند درک، فکر کردن، به خاطر سپردن و ارتباط برقرار کردن تاثیر می گذارد. قدرت تصمیم گیری کاهش مییابد، کارهای ساده که یک فرد طی سالها انجام می داده بتدریج ویا به کلی فراموش میشود، درابتدا خاطرات نزدیک و بعداً خاطرات گذشته محو می شوند و شخص در طی صحبت کردن دچار سر در گمی میشود. شخص توانائی پیدا کردن لغات مناسب برای ادامه یک مکالمه را از دست میدهد.* احساسات و حالات:بیمار کنترل بر احساسات و حالات خود را از دست میدهد. با پیشرفت بیماری ، شخص دیگر، دوستان و محله های آشنا را نمیشناسد.رفتار:تغییرات ایجاد شده در مغز باعث تغییرات در رفتار شخص نسبت به محیط خود میشود. این عکس العملها ممکن است با رفتارهای معمول شخص تفاوت داشته باشد. واکنشهابی از این دست شامل ترک منزل، تکرار کارها یا کلمات، پنهان کردن اموال شخصی ،رفتار خشن، پرخاشگری، بیقراری و یا رفتار ناشایست جنسی در فرد مشاهده میشوند.* توانائیهای جسمی:بیماری می تواند بر هماهنگی جسمی (Physical Coordination) فرد اثر بگذارد. پیشرفت بیماری به تدریج باعث ضعف قوای جسمانی میشود.این تغییرات بر روند کارهای روزانه شخص مانند خوردن، حمام کردن و لباس پوشیدن اثرات سوء داشته و شخص به تنهایی قادر به انجام آنها نخواهد بود.اگر چه بیماری باعث تغییرات میگردد ولی فرد بیمار هنوز می تواند قدردانی خود را ابراز کند و احساساتی چون خوشحالی، خشم، ترس، عشق و یا غم را نشان دهد.با آگاهی از شخصیت بیمار و تجارب زندگی گذشته او می توان تدابیری اتخاذ کرد تا زندگی فعلی شخص از کیفیت خوبی برخوردار شود.زندگی با بیماری آلزایمر: در حال حاضر، تشخیص طبی در مراحل اولیه بیماری امکان پذیر است .تشخیص بیماری آلزایمر عمدتا بر اساس تاریخچه بالینی، آزمونهای حافظه و بررسی عملکرد فکری و ذهنی بیمار انجام میپذیرد پیشرفت در تحقیقات موجب شده که بعضی از علائم بیماری را در بعضی از بیماران بتوان معالجه کرد.* آلزایمر چگونه شروع می شود :آلزایمر می تواند ابتدا به شکل نوعی اختلال روانپزشکی خود را نشان دهد. بیمار ممکن است سوءظن داشته باشد یا حسادت کند یا ممکن است توهمات بینایی یا شنوایی داشته باشد.اگرچه شروع هر اختلال روانپزشکی در سنین بالا به نفع آلزایمر است، اما در بسیاری از موارد این علائم همان جنبه های منفی شخصیتی هستند که در نوجوانی هم وجود داشتند، اما در میانسالی عقل و اراده یی سالم از بروز آنها جلوگیری می کرد.بیش از این باید گفت توهمات موجود در آلزایمر مثل بیماری های روانی یا برخی دیگر از دمانس ها نظیر «لوی بادی» دمانس های شکل گرفته نیست، تنها جابه جا دیدن افراد و اشیا است.- آلزایمر می تواند ابتدا به صورت نوعی اختلال در تکلم شروع شود. ممکن است بیمار اسامی را از یاد ببرد و ابتدا فقط یک آنومی داشته باشد.- ممکن است تا مدت ها اختلال در راه رفتن، سایر علائم را تحت الشعاع خود قرار دهد. در اینجا مساله اصلی افتراق پارکینسون و ان پی اچ است.- ممکن است اولین علامت آلزایمر اختلالات فضایی - مکانی باشد. بیمار ممکن است راه خود را گم کند.- ممکن است اولین علامت نوعی اختلال سطح هوشیاری (کنفوزیون) همراه با بی قراری (دلیریوم) به دنبال یک بیماری داخلی مثل پنومونی یا عفونت ادراری یا یک جراحی مثل کاتاراکت یا پروستات باشد.معمولاً قبل از این حوادث نیز علائمی وجود داشت که چندان مورد توجه قرار نگرفت، اما از این پس اگرچه آن بی قراری و دلیریوم به تدریج رو به بهبودی می گذارد، اما دیگر بیش از این نمی توان نوعی اختلال حافظه را نادیده گرفت. * علائم اولیه ابتلا به این بیماری عبارتند از:۱- از دست دادن حافظه:یکی از شایع ترین علائم آلزایمر فراموش کردن چیزهایی است که در فاصله زمانی نه چندان دور فرا گرفته اید. در حالیکه فراموش کردن قرار ملاقات، نام یا شماره تلفن دوستان طبیعی است ، اما در افراد مبتلا به آلزایمر فراموشی بیشتر اتفاق می افتد و بعد ها نیز با گذر زمان موارد فراموش شده را به خاطر نخواهند آورد.۲- مشکل در انجام امور زندگی و کارهای روزانه:افراد مبتلا به آلزایمر به سختی می توانند وظایف خود را بدون فکر کردن به خاطر بیاورند. فراموش کردن شیوه طبخ غذا، تعمیر لوازم منزل و یا بازی های ساده از جمله مشکلات این افراد است.۳- مشکلات زبانی:هر فردی ممکن است بعضی اوقات به سختی بتواند کلمات صحیح را پیدا کند. اما افراد مبتلا به آلزایمر اغلب مواقع کلمات ساده را فراموش می کنند و یا واژه های غیر معمولی را جایگزین می کنند.۴- سردرگمی زمانی و مکانی:فراموش کردن تاریخ روز و یا اینکه به سمت کجا در حال رفتن هستید، تا حدودی نرمال است. اما افراد مبتلا به آلزایمر اغلب خیابان خودشان را گم می کنند و فراموش می کنند کجا هستند و یا چگونه به این نقطه رسیده اند و یا اینکه چگونه به خانه باز گردند.۵- کاهش قوه قضاوت :هیچ کس در همه زمانها قضاوت درستی ندارد. اما افراد مبتلا به آلزایمر اغلب بدون در نظر گرفتن آب و هوا لباس می پوشند. مثلا ممکن است در روزهای گرم چندین بلوز روی هم بپوشند و یا برعکس. افراد مبتلا به آلزایمر قضاوت صحیحی راجع به پول ندارند و ممکن است مقدار زیادی پول به فروشنده بدهند و یا چیزهایی بخرند که اصلا به آن نیازی ندارند.۶- مشکل در تفکر انتزاعی:افراد مبتلا به آلزایمر اغلب به طور کلی شماره ها را فراموش می کنند و یا نمی دانند که چه کاری باید با آن انجام داد.۷- قرار دادن اشیاء در جای غلط:هرکس ممکن است به طور اتفاقی کلید یا کیف پول خود را در جای غلط بگذارد. اما افراد مبتلا به آلزایمر اغلب چیزها را در جای غلط می گذارند . مثلا ممکن است اتو را در یخچال قرار دهند.۸- تغییر در رفتار و خلق و خو:افراد مبتلا به آلزایمر به سرعت تغییر خلق و خو می دهند . مثلا ممکن است بدون هیچ دلیل مشخص از حالت آرام به گریه و یا عصبانیت تغییر خلق دهند.۹- تغییر شخصیتی:شخصیت افراد در طول زندگی معمولا تا حدودی عوض می شود. اما افراد مبتلا به آلزایمر به طور بارزی تغییر شخصیت می دهند. مثلا ممکن است بدگمان، ترسو و یا وابسته به سایر افراد خانواده شوند.۱۰- از دست دادن قوه ابتکار و نوآوری:بعضی اوقات خستگی بابت کارهای خانه، فعالیت های تجاری و یا مسئولیت های اجتماعی طبیعی است. اما افراد مبتلا به آلزایمر اغلب بسیار غیر فعال هستند . ساعت های طولانی به تماشای تلویزیون می نشینند. بیش از حد طبیعی می خوابند و هیچ تمایلی برای فعالیت ندارند. * عوامل مؤثر در ایجاد آلزایمر:۱- مهمترین عامل، سن است. مطالعات نشان داده ، میزان ابتلا به این بیماری برای کلیه سنین ۱ درصد، ولی برای افراد ۶۵ سال و بیشتر ۵ درصد است.این میزان پس از ۶۵ سالگی به ازای هر ۵ سال افزایش عمر، دو برابر می شود.* دود سیگار احتمال ابتلا به آلزایمر را افزایش می دهدزوال عقل در کسانی که به مدت طولانی در معرض دود سیگار قرار گرفتند ۳۰ درصد بیشتر است.محققان می گویند استنشاق غیر مستقیم دود سیگار از طریق قرار گرفتن در محیطی که دیگران در آن سیگار می کشند احتمال ابتلا به آلزایمر را افزایش می دهد. این اولین مطالعه ای است که ارتباط استنشاق غیر مستقیم دود سیگار را با این نوع زوال ذهنی نشان می دهد.به گفته سرپرست این تحقیق مطالعات گذشته نشان داده اند که دود سیگار غیر مستقیم باعث افزایش بیماری های قلبی عروقی شده و آترواسکلروزیس ، سخت شدن عروق خونی نیز با افزایش زوال ذهن ارتباط دارد.در این مطالعه جدید ارتباط بین بیماری قلبی عروقی و زئال ذهن و همچنین اثرات مستقیم و مستقل سیگار بر سیستم عصبی مورد بررسی قرار گرفته است. زیرا دود غیر مستقیم سیگار می تواند فرآیند تحلیل اعصاب موثر در زوال ذهن را تحت تاثیر قرار داده و آستانه را برای ظهور علائم شبیه به زوال ذهن پایین می آورد.* توهم و بدبینی از عوامل اولیه الزایمر استدرمانهای دارویی مرسوم بیماری آلزایمر که وضعیت شناختی بیمار را تحت تاثیر خود قرار میدهند و این داروها بر روی علائم روانی به رفتاری نیز اثر سودمند دارند.علائم اولیه آلزایمر روانی ـ رفتاری همچون پرخاشگری، بی قراری و اضطراب، توهم و بدبینی است و این علائم در مراحل مختلف بیماری (خفیف، متوسط، شدید) و حتی گاهی قبل از شروع علائم بارز شناختی در بیمار آلزایمر دیده میشود.در بسیاری اوقات عوامل ثانویه همچون بیماری جسمی، گرما، سرما، گرسنگی، درد و مشکلات ادراری باعث ایجاد این علائم و یا تشدید آنها می شود.برای علائم روانی و رفتاری درمانهای دارویی و غیر دارویی به کار می رود لذا توصیه می شود درمان های غیر دارویی معمولا در ابتدا و در صورت نیاز همراه با درمانهای دارویی مورد استفاده قرار میگیرد و در صورت نیاز برخی از داروهای آنتی سایکوتیک، ضد افسردگی تثبیت کننده خلق، نسبت به بقیه موارد ترجیح دارند.بیماری آلزایمر سلولهای مغز را متاثر کرده و باعث تخریب عملکرد هوش و ذهنی میشود و هر دو جنس مرد و زن به طور مساوی تحت تإثیر بیماری قرار می گیرند.بیماری آلزایمر از ۷۵ سالگی به بعد این نسبت یک به ده میرسد و از نود سالگی به بعدمیزان ابتلا یک به ۳ می شود. علت بروز آلزایمر ناشناخته است و برخی باورهای علت آن را بیماریهای اتواسمیسون میدانند و بعضی عقاید سابقه فامیلی وارثی را علت بروز آن میدانند. بیماران آلزیمر از مصرف کافئین بخصوص در بعد از ظهر باید خودداری کنند و بهترین مراقبت در مراحل اولیه بیماری ساختارمند کردن زندگی و ایجاد برنامه برای حفظ عملکرد بیماری است. البته وجود یک و یا تعداد بیشتری از نشانههای آلزایمر در افرد لزوما به معنی ابتلا وی بیه بیماری آلزایمر نیست و این افراد باید به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه و تحت بررسی قرار گیرند.نشانههای بیماری آلزایمر پرسیدن سوالی مشابه به صورت مکرر به فواصل کوتاه، تعریف کردن یک موضوع دقیقا به یک شکل به دفعات متعدد، کم شدن در محیطهای آشنا، قرار دادن وسایل خانه درمحل های اشتباه است.فعالیتهای جسمانی سبک سالم ماندن مغز را ترقی میبخشد و احتمال ایجاد بیماری قلبی، سکته و دیابت که همگی با افزایش خطر بیماری آلزایمر مرتبط هستند در افرادی که به صورت منظم ورزش می کنند کمتر است.فعالیت جسمانی ملایم با بهتر نمودن جریان خون باعث می شود که سلولهای عصبی در مغز غذا و اکسیژن بیشتری دریافت کنند* مصرف آسپیرین خطر آلزایمر را کاهش می دهد :دانشمندان شواهد تازه ای به دست آورده اند که نشان می دهد مصرف آسپیرین می تواند به حفاظت از بدن در برابر خطرات جدی کمک کند.این داروی اعجاب انگیز که بیش از ۱۰۰سال قبل ساخته شده است، می تواند بیماری آلزایمر را به تاخیر انداخته و یا حتی مانع ابتلا به آن شود.آسپیرین می تواند از جمله به مبارزه با سرطان، بیماری قلبی، فشارخون و آرتروز کمک کند.با این حال پزشکان هشدار داده اند که نتایج آخرین مطالعه در زمینه آسپیرین به این معنی نیست که مردم می توانند بدون مشاوره پزشکان به مصرف منظم آن روی بیاورند.در یک پژوهش بیش از ۵۰۰۰ نفر که بیش از ۶۵ سال سن داشتند، برای تشخیص آلزایمر مورد ارزیابی قرار گرفتند. آنها همچنین این مساله که آیا آنها به طور منظم آسپیرین ، داروهای حاوی آسپیرین یا داروهای ضدالتهاب غیرکورتونی مانند ایبوپروفن مصرف کرده اند یا نه را مورد بررسی قرار دادند.آنها دریافتند که از ۳۲۲۷ نفر از افرادی هنوز زنده هستند، ۱۰۴ نفر مبتلا به آلزایمر هستند. این مطالعه نشان داد بیمارانی که برای بیش از دو سال از آسپیرین یا داروهای ضدالتهاب غیرکورتونی استفاده کرده اند، ۵۰درصد کمتر از سایرین با احتمال ابتلا به آلزایمر مواجه هستند.با این حال به نظر می رسد، تنها کسانیکه به طور منظم و در دوره ای طولانی از این داروها استفاده کرده اند، از فواید آن بهره مند شده اند. اگر مصرف این داروها مدت ها پیش از پیدایش هرگونه علائم آلزایمر(ضعف توانایی های مغزی) آغاز شود، موثر است.در پایان باید توجه داشت که محققان نسبت به مصرف آسپیرین بدون مشورت پزشک هشدار می دهند. زیرا عوارض جانبی مرتبط با استفاده بلندمدت از این داروها، از جمله خونریزی معده، زخم معده و ناراحتی های کلیوی می تواند خطرناک باشد.* ورزش احتمال ابتلا به آلزایمر را کاهش می دهد :ورزش به طور منظم خطر تحلیل قوای مغزی و بیماری آلزایمر را گاه تا ۴۰ درصد کاهش می دهد.این جامع ترین پژوهش درباره تاثیر ورزش در تحلیل قوای مغزی است. این مطالعه نشان می دهد که فرد هر چه نحیف تر باشد، فواید ورزش احتمالا بیشتر خواهد بود.محقق اصلی این مطالعه گفت: سه بار پیاده روی در هفته و هر بار ۱۵ دقیقه، کافی است تا خطر ابتلا به آلزایمر کاهش پیدا کند.ورزش منظم نه تنها خطر تحلیل قوای مغزی را می کاهد، بلکه ممکن است پیشرفت بیماری در افرادی که نخستین علائم آن در آن ها ظاهر شده است را به تاخیر بیندازد.ورزش ممکن است عملکرد مغز را از طریق افزایش جریان خون به بخش هایی از مغز که مسئول حافظه است، بهبود بخشد. تحقیقات قبلی نشان داده بود که ضعف جریان خون ممکن است باعث آسیب دیدن این بخش های مغز شود.دکتر لارسون، محقق این مطالعه می گوید: حتی اگر ۷۵ ساله باشید و هرگز ورزش نکرده باشید، اگر همین امروز شروع کنید، می توانید از فواید آن بهره مند شوید.بسیاری از پژوهشگران بر این باورند که آن چه برای قلب خوب باشد، برای مغز هم خوب است. البته این مطالعه از این جهت مهم است که نشان می دهد ورزش حتی پس از ۶۵ سالگی و حتی برای افراد شکننده مفید است.* نوشیدن یک فنجان قهوه در روز احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش میدهد.به گزارش واحد مرکزی خبر از لندن به نقل از روزنامه دیلی تلگراف، دانشمندان آمریکایی دریافتند کافئین راه انتقال کلسترول از خون به مغز را مسدود میکند.براساس یافتههای دانشمندان آمریکایی، کلسترول موجب افزایش پروتئینهایی میشود که در مغز تجزیه میشوند و در پی ان پلاکهایی تشکیل میشود که موجب ابتلا به آلزایمر میشود.نتایج این تحقیق در نشریه نوروفلامیشن منتشر شده است و در این بررسی به تعدادی از خرگوشها روزانه سه میلی گرم کافئین (معادل یک فنجان قهوه برای انسان) دادند که پس از ۱۲ هفته مشخص شد مایع خونی مغز که از سیستم عصبی مرکزی محافظت میکند، در خرگوشهایی که کافئین دریافت کرده بودند به شکل معناداری دست نخوردهتر باقی مانده است . * اگر توصیههای اخلاقی را جدی بگیرید و آدم با وجدان، بااخلاق و وظیفهشناسی باشید، این موضوع میتواند به سلامت شما هم کمک کند و باعث شود تا در دوران سالمندی کمتر مبتلا به آلزایمر شوید.این نتایجی است که محققان به تازگی به آن دست یافتهاند و در نشریه آرشیو روانپزشکی عمومی منتشر کردهاند.این مطالعه جالب که از سال ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۶ به طول انجامیده، روی هزار نفر از کشیشها، راهبان و سایر فعالان کلیسایی، انجام شده است.از این افراد خواسته شده به میزان وجدان و اخلاقمداری خود نمره بدهند. همچنین سؤالاتی از آنها پرسیده شده که بهطور غیرمستقیم این موضوع را بررسی کرده است.این افراد طی این مدت از لحاظ عصبی و پزشکی ارزیابی شدهاند تا عملکرد شناختی آنها، و این که به آلزایمر مبتلا هستند یا نه، خیلی زود تشخیص داده شود.در طی این مدت، از این عده، ۱۷۶ نفر به آلزایمر مبتلا شدند. مقایسه این افراد با سایر افرادی که در این مدت به بیماری مبتلا نشده بودند، نشان داد که تعداد آدمهایی که به اخلاق و وجدانشان امتیاز کمتری داده بودند، در بین بیماران مبتلا بیشتر از بقیه بود؛ طوری که وقتی امتیاز فردی به ۴۰ میرسید، احتمال ابتلایش خیلی کم و اگر به زیر ۲۸ میرسید، احتمال ابتلایش خیلی زیاد میشد.البته این محققان، از دانشگاه راش در شیکاگوی آمریکا، روی این موضوع تاکید داشتند که این افراد مذهبی، از طیفهای مختلف شخصیتی بودند و همه یکجور نبودند. ضمن این که آنها به این نکته هم توجه داشتند که این رابطه ممکن است چندان معنیدار نباشد و تنها یک تصادف باشد. به همین علت، سایر متغیرها را هم در نظر گرفتند و اثر آنها را از این رابطه حذف کردند؛ متغیرهایی که پیش از این بهعنوان عوامل خطر و زمینهساز بروز بیماری آلزایمر معرفی شده بود.آنها از این نتایج، اثر متغیرهایی مانند سیگار، کمتحرکی و ارتباطات اجتماعی را حذف کردند و جمعبندی آنها این بود که احتمال بروز آلزایمر در افراد اخلاقمدار، ۴۷ درصد کمتر از سایرین است.توجیه محققان در اینباره قابلتامل است. آنها میگویند افرادی که به امور اخلاقی و مذهبی پایبندتر هستند، زندگی موفقتر و ملایمتری هم دارند و این موفقیت و ملایمت، باعث شده تا احتمال بروز آلزایمر در آنها کمتر شود.آنها در بررسی چند سالهشان متوجه شدند که این افراد تنشها و استرسهای کمتری در زندگیشان دارند.نه این که مشکلی در زندگی نداشته باشند، بلکه مهارتهای حل مسئله و نیز تطابقشان با این مشکلها بیشتر است. ضمن این که رابطه معنوی آنها با خداوند، به آنها در تحمل سختیهای زندگی کمک میکند. یک مطالعه جانبی دیگر نیز در کنار مطالعه اصلی انجام شد که نتایج آن جالب بهنظر میرسد.در این بخش، افرادی که طی مطالعه از دنیا رفته بودند، بررسی شدند و نتایج مهمی از کالبدشکافی آنها به دست آمد؛ این که مغز افرادی که تا این اندازه به اخلاق و مذهب پایبند بودند، تغییرات بیولوژیک کمتری را هم در مقایسه با سایرین نشان میداد.تغییراتی مانند آتروفی و کاهش حجم، که در مغز افرادی به وجود میآید که در راه آلزایمری شدناند. * نگرانی به خود راه ندهید و شاد باشید. تا خطر آلزایمر را کاهش دهید :یافتههای یک پژوهش جدید حاکی از ان است که افراد مستعد نگرانی، اضطراب یا افسردگی با احتمال بیشتری دچار “نقصان خفیف شناختی” (MCI) میشوند، عارضهای که اغلب پیشساز بیماری ناتوانکنندهتر آلزایمر محسوب میشود.رابرت اس ویلسون سرپرست این تحقیق و عصب - روانشناس در مرکز بیماری آلزایمر راش در شیکاگو گفت: “MCI اکنون به عنوان یک علامت بسیار ابتدایی بیماری آلزایمر شناخته شده است.ما دریافتیم که در میان سالمندان سالم بدون شاهدی از اختلال شناختی در شروع بررسی وجود استرس مزمن پیشبینیکننده بروز MCI است.اما مشکل است این یافتهها را به دانشی بدل کرد که به افراد کمکی واقعی کند.دکتر سام گندی رئیس شورای علمی و پزشکی انجمن آلزایمر آمریکا میگوید: “کمیکردن استرس مانند کمیکردن فعالیت ذهنی است. استانداردکردن، کمیکردن و اندازهگرفتن استرس با توجه به تفاوتهای افراد کاری بسیاری مشکل است.اما دکتر گری جی کندی رئیس بخش روانپزشکی سالمندان در مرکز پزشکی مونتهفیوره در نیویورک معتقد است که دست کم در حال حاضر افراد تخت استرس نباید با نتایج این تحقیق تحت استرس بیشتری قرار گیرند.او میگوید: “پنجاه درصد افرادی که دچار نقصان خفیف شناختی هستند نهایت دچار زوال عقل یا دمانس نمیشوند.ویلسون و همکارانش که فرض کرده بودند استرس ممکن است نقشی در آغاز بیماری آلزایمر داشته باشد.آنها در یک بررسی ۱۲ ساله بر روی بیش از ۱۲۰۰ نفر که در شروع کار علائمی از نقصان شناختی نداشتند، این افراد به تستی در مورد میزان حساسیت خود به استرس و عواطف منفی را پاسخ داده بودند.در طول زمان ۳۸ درصد این افراد دچار نقصان خفیف شناختی شده بودند. افرادی که بیش از همه عواطف منفی را تجربه کرده بودند با احتمال بیش از ۴۰ درصد نسبت به افرادی که کمترین حساسیت را به این عواطف را داشتند، دچار نقصان خفیف شناختی شده بودند.و به این ترتیب استرس روانی مزمن به گفته این پژوهشگران یک عامل خطرساز برای اختلال شناختی خفیف است.* اسیدهای چرب امگا-۳ که در ماهی یافت میشود، ممکن است مانع ساخت پروتئینهایی در مغز شود که با آلزایمر ارتباط دارند.پژوهشگران آمریکایی در یک بررسی بر روی موشهای آزمایشگاهی نشان دادند که اسیدهای چرب امگا-۳ که در ماهی یافت میشوند، ممکن است از ساخته شدن پروتئینهایی در مغز جلوگیری کنند که با ایجاد بیماری آلزایمر ارتباط دارند.در بیماری آلزایمر ضایعاتی که آنها را “پلاک” و “کلافه” می نامند در مغز تشکیل میشوند، که ناشی ار تجمع غیرطبیعی دو پروتئین به نام بتا-آمیلوئید و تائو در مغز هستند.این تحقیق که بر روی موشهای آزمایشگاهی انجام شده، نشان میدهد که یک رژیم غذایی غنی از اسید چرب DHA ممکن است مانع از روند تجمع این پروتئینها شود.DHA، یا اسید دکوزاهگزانوئیک، نوعی اسید چرب امگا-۳ است که عمدتا در ماهیهای چرب مانند ماهی آزاد و ماکرل و به مقدار کمتر در خزههای دریایی، تخممرغ و جگر یافت میشود.با وجود آنکه یافتههای جدید در تحقیق بر روی حیوانات به دست آمدهاند، مکمل تحقیقاتی بر روی انسانها هستند که مصرف بیشتر ماهی و نیز میزان بالاتر DHA در خون را با خطر کمتر بیماری آلزایمر مرتبط کردهاند.دکتر فرانک لافرلا از دانشگاه کلیفرنیا در ایروین که سرپرست این تحقیق بوده، میگوید اکنون لازم است آزمونهای بالینی در افرادی انجام شود که در مراحل ابتدایی بیماری آلزایمر هستند تا مشخص شود آیا مکملهای DHA میتوانند از پیشرفت بیماری در انسانها جلوگیری کنند یا نه.* مصرف داروی ضد کلسترول ستاتین زوال عقل را کاهش می دهد .دانشمندان مدرک بیشتری پیدا کرده اند که نشان می دهد مصرف «استاتین» که بطور رایج برای پایین آوردن کلسترول استفاده می شود از زوال عقل و کاهش حافظه پیشگیری می کند.این مطالعه که در مجله «نورولوژی» منتشر شده است نشان داد «استاتین» که معمولا برای کاهش خطر بیماری قلبی مصرف می شود خطر زوال عقل را به نصف می رساند.در این طرح ۵۶۷۴ آمریکایی مکزیکی تبار ۶۰ ساله و مسن تر که در معرض خطر بالای ابتلا به زوال عقل قرار داشتند مورد مطالعه قرار گرفتند.زمانیکه محققان سایر عوامل خطر ساز از جمله تحصیلات ، سیگار کشیدن و دیابت را مد نظر قرار دادند نتیجه گرفتند که خطر ابتلا به زوال عقل در افرادی که استاتین مصرف می کردند ۵۰ درصد کمتر بود.تخمین زده می شود در حال حاضر چهار میلیون نفر تنها در انگلیس و ولز ، «استاتین» مصرف می کنند.پروفسور «مری هان» محقق برجسته این تحقیق از «دانشگاه میشیگان» گفت ، نتیجه ای که از این تحقیق گرفته می شود این است که اگر شخصی در یک دوره ۵ تا ۷ ساله «استاتین» مصرف کند خطر ابتلا به زوال عقل در وی به نصف می رسد و این تحول بزرگی است.استاتین با پایین آوردن سطوح کلسترول که رگ های خونی را مسدود می کنند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد. * راههای پیشگیری از ابتلا به آلزایمر:۱- عواملی چون تغذیه سالم، ورزش و کنترل وزن از بروز این بیماری جلوگیری می کند.۲- استفاده از داروهای کاهش دهنده کلسترول و فشار خون در عدم ابتلا به این بیماری ، مؤثر واقع می شود.۳- حفظ سلامتی در دوران جوانی، یکی دیگر از عوامل مؤثر در پیشگیری از بیماری آلزایمر است، چون این بیماری در دوران جوانی به سراغ فرد می آید و بعد از گذشت ۲۰ تا ۳۰ سال علائم اولیه آن بروز می کند.۴- افرادی که در برنامه غذایی خود از ویتامین های C,E استفاده می کنند، کمتر به این بیماری مبتلا می شوند.۵- یافته های آماری نشان داده است میزان ابتلا به آلزایمر در افرادی که کار فکری منظم انجام می دهند، کمتر است.شایان ذکر است ، بیش از ۱۲ میلیون نفر در سراسر جهان مبتلا به بیماری آلزایمر هستند و انتظار می رود تا سال ۲۰۲۵ این رقم به ۲۲ میلیون نفر افزایش یابد.تا می توانید آلزایمر را به تاخیر بیندازید :بیماری آلزایمر علاجی ندارد، و هیچ شیوه قاطعی برای پیشگیری از آن هم وجود ندارد. اما پژوهشها نشان دادهاند که برخی از فعالیتها ممکن است در به تاخیر انداختن بروز این عارضه موثر باشند.از جمله بهتر است این کارها را انجام دهید:• مرتبا ورزش کنید.• فعالیتهای تحریککننده ذهن مانند بازی شطرنج، نواختن یک آلت موسیقی یا حلکردن جدول کلمات متقاطع انجام دهید.• رژیم غذایی غنی از مواد آنتیاکسیدانت با مقدار زیادی سیزی و میوه، مغزهای خوراکی و ماهی مانند ماهی آزاد که مقدار زیادی اسیدهای چرب اومگا-۳ دارد، مصرف کنید.• وزنتان را کنترل کنید. افرادی که اضافهوزن دارند با احتمال بیشتری به این بیماری دچار می شوند.* پروتئین آمیلوئیدی Aβ۱-۴۰ به خصوص هنگامی که با پایین بودن میزان پروتئین آمیلوئیدی دیگری به نام Aβ۱-۴۲ همراه باشد خطر ابتلا به زوال عقل را زیاد میکند.دانشمندان میگویند میزان خونی دو پروتئین میتواند احتمال ابتلا به زوال عقل(دمانس) را پیشبینی کند.به گزارش بی بی سی پژوهشگران هلندی در بررسی بیش از ۱۷۰۰ نفر متوجه شدند که میزانهای بالای یک پروتئین آمیلوئیدی و میزانهای کم یک پروتئین آمیلوئیدی دیگر در خون خطر ابتلا به دمانس یا زوال عقل را ده برابر میکند.محققان “مرکز پزشکی اراسموس” میگویند کار بیشتری لازم است تا مشخص شود آیا این شاخصها را میتوان به عنوان یک آزمون خونی برای تشخیص دمانس به کار برد یا نه.تشخیص زوال عقل به خصوص در مراحل اولیه بسیار مشکل است.آزمون سادهای برای تشخیص دمانس وجود ندارد و تنها با بررسی مغز یک فرد پس از مرگ میتوان قطعا وجود آن را تشخیص داد.در بیماری آلزایمر که یکی از علتهای شایع زوال عقل در سنین بالا ست پلاکهایی متشکل از پروتئینهای آمیلوئیدی در مغز مشاهده میشود.پژوهشهای گذشته همچنین نشان دادهاند که افرادی که دارای جهشهای ژنتیکی هستند که آنها را مستعد ابتلا زودرس به بیماری آلزایمر میکند،دارای مقادیر بالای خونی پروتئین آمیلوئید هستند.تحقیق انجام شده در هلند نیز نشانداد که بالا بودن پروتئین آمیلوئیدی Aβ۱-۴۰ به خصوص هنگامی که با پایین بودن میزان پروتئین آمیلوئیدی دیگری به نام Aβ۱-۴۲ همراه باشد خطر ابتلا به زوال عقل را زیاد میکند.گرچه پژوهشگران علت این وضعیت را نمیدانند ولی معتقدند بالقوه میتوان آن را به عنوان یک شاخص برای تشخیص دمانس در شرف وقوع به کار برد.* چربی خون بالا خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش می دهد.آلمان از جمله کشورهایی است که میانگین سنی جمعیت آن رو به افزایش است و به همین علت تعداد افراد مبتلا به بیماریهای شایع سالمندان و یا بیماریهایی که در سنین بالا بروز میکنند نیز رو به افزایش است.یکی از این بیماری ها، بیماری آلزایمر است که در زمان حاضر نزدیک به یک میلیون نفر در آلمان از آن رنج میبرند و به همین جهت این کشور یکی از کشورهایی است که طرحهای تحقیقاتی پرهزینهای را برای یافتن درمان موثر بیماری آلزایمر دنبال میکند.مرکز تحقیقاتی شهر بن برای یافتن رابطه میان نوع تغذیه افراد و خطر بروز بیماری آلزایمر فعال است.“فرانک یسن” یکی از پزشکان این مرکز میگوید: “ابتدا حافظه کوتاه مدت تخریب میشود، یعنی بیمار به سختی میتواند جزییات اتفاقی که چندی پیش رخ داده را به خاطر بیاورد و حافظه بلند مدت نیز رفته رفته از بین میرود و به علاوه بیمار تسلط به محیط اطرافش را هم از دست میدهد.وی مهمترین هدف این تحقیقات را تشخیص بهموقع بیماری میداند و می افزاید: “هرچه سن افراد بالاتر میرود خطر ابتلا به بیماری افزایش پیدا میکند و گذشته از آن، افرادی که در خانوادههایشان سابقه بیماری آلزایمر دارند، بیشتر در معرض خطرند. البته فاکتورهای مشخصی هم هستند که ضریب خطر را بالا میبرند مثلا فشار خون بالا، دیابت، چربی یا وزن بالا.”در صورت مشاهده علایم بیماری، بیمار میتواند با مصرف دارو از پیشرفت بیماری جلوگیری کند، اما دارویی برای درمان بخش از دست رفته حافظه وجود ندارد و علت اصلی بیماری، رسوب نوعی پروتیین در بافت مغزی است.بررسی علت رسوب این پروتیین در مغز طرحی است که کارشناسان بیوشیمی و داروسازی کلینیک دانشگاه بن دنبال میکنند.چندی پیش محققان دانشگاه “توبینگن” آلمان اعلام کرده بودند که موفق شدهاند واکسن بیماری آلزایمر را تهیه کنند.واکسن در مرحله تست حیوانی به خوبی پاسخ داد و این طور به نظر میرسید که محققان راهحل مناسبی برای جلوگیری از بروز بیماری آلزایمر یافتهاند، اما در مرحله بعد و تست واکسن بر روی داوطلبان مبتلا به آلزایمر موفقیت چندانی حاصل نشد و حتی در یکی دو مورد تزریق واکسن منجر به تخریب سریع تر بافت مغزی داوطلبان شد.اما “فرانک یسن” مانند سایر افراد گروه معتقد است کهآلزایمر درمان پذیر است و تحقیقات روند خوبی را دنبال میکنند.وی میگوید: “ما نشانههای زیادی داریم که بسیار امیدوارکننده به نظر میرسند و با کمی خوش بینی میتوان گفت ظرف پنج تا ده سال آینده درمان موثری برای بیماری آلزایمر خواهیم یافت.”* نقش ویتامین ها در پیشگیری از آلزایمرمطالعات جدید نشان می دهد مصرف همزمان ویتامین های E و C ممکن است در کاهش ابتلا افراد به بیماری آلزایمر موثر باشد.مطالعات قبلی شواهدی در موردی تاثیر این ویتامین های به اصطلاح «آنتی اکسیدان» در کمک به حفظ مغز از این بیماری ویرانگر به دست داده بودند ، اما مطالعات جدید نتایج کاملا قاطع تری را نشان داده اند.استفاده از ویتامین یکی از چند شیوه ای است که دانشمندان به امید یافتن راهی برای پیشگیری از آلزایمر به آن متوسل شده اند.انجام این تحقیقات حالت اضطراری دارد زیرا اگر به نتیجه نرسد تا سال ۲۰۵۰ فقط حدود ۱۶ میلیون امریکایی به این بیماری مغزی بدون درمان مبتلا خواهند شد.مطالعه روی ۴۷۴۰ نفر از مردم «یوتا» نشان می دهد که مکمل های ویتامینی آنتی اکسیدان ، مخصوصا ویتامین های Eو C ممکن است تاثیر فراوانی در حفاظت مغز از آلزایمر داشته باشند.مطالعات نشان داد احتمال ابتلای کسانی که در ابتدای این بررسی ویتامین های ای و سی مصرف می کردند ۷۸ درصد کمتر بود.احتمال ابتلای افراد تحت بررسی که در این مدت ویتامین سی مصرف می کردند، ۶۴ درصد کمتر بود.پیتر زندی از دانشکده بهداشت عمومی بلومبرگ دانشگاه جان هاپکینز در بالتیمور و همکارانش در مورد استفاده از ویتامین ها به مطالعه پرداختند.آنان در سال ۱۹۹۵ تعداد ۴۷۴۰ مرد و زن ۶۵ ساله و بیشتر ساکن «کاچه کانتی» در یوتا را زیر نظر گرفتند.در ابتدای بررسی ۲۰۰ نفر از این عده به آلزایمر مبتلا بودند.در تحقیقات اولیه آشکار شد کسانی که ترکیب ویتامین ای و سی را مصرف می کردند ، احتمال ابتلایشان به آلزایمر کمتر بود.سه یا چهار سال بعد دوباره در مورد این افراد بررسی به عمل آمد.معلوم شد ۱۰۴ نفر دیگر به آلزایمر مبتلا شده اند باز هم تحقیقات نشان داد کسانی که این دو ویتامین را مصرف کرده بودند ، به بیماری مبتلا نشده بودند.دکتر زندی و همکارانش با تاکید بر تاثیر این ویتامین ها روی پیشگیری از این بیماری معتقدند که مقدار موثر ویتامین E در کپسول های مایع (Liquid) دارای ۴۰۰ تا ۱۰۰۰ واحد بین المللی و ویتامین سی (C) به شکل قرص ۵۰۰ تا ۱۰۰ میلی گرم است.این ویتامین ها ، معروف به آنتی اکسیدان ، به حفاظت از مغز در برابر مولکول های به شدت مخرب موسوم به رادیکال های آزاد کمک می کنند.سلول های مغز مخصوصا در برابر لطمات رادیکال های آزاد آسیب پذیر هستند.رادیکال های آزاد در کنار پلاک (Plaque) یافته شده در مغز بیماران آلزایمری تولید می شوند.* وضعیت آلزایمر در جهانپزشکان معقدند این بیماری ۵ الی ۱۰ سال پس از آغاز علائم می تواند موجب مرگ بیمار شود، این در حالی است که در واقع بیماری ۲۰ سال قبل از زمان ظهور علائم آغاز شده است.تاکنون مطالعات متفاوتی در رابطه با شیوه های ممکن درمان این بیماری که باعث از دست رفتن سیناپس های نورونی در برخی مناطق مغز و ایجاد پلاکهای کروی شکل پروتئینی در خارج از نورونها می شود، صورت گرفته است که هیچ یک تاکنون به نتیجه قطعی و موثری دست نیافته است.روز جهانی آلزایمر نیز از فعالیتهایی است که هر سال به منظور افزایش توجه جهانی به این پدیده انسانی در تاریخ ۲۱ سپتامبر و با برپایی مراسم و همایشهای مختلف علمی برگزار می شود.سطح ابتلا به این بیماری در جهان افزایشی نگران کننده داشته است.بر اساس تحقیقات به عمل آمده و محاسبات آماری، در حال حاضر و به طور تقریبی ۲۴.۳ میلیون انسان در سطح جهان به بیماری زوال عقلی مبتلا هستند که دو سوم از این افراد علائمی مشابه آلزیمر از خود نشان می دهند و سالانه به این تعداد ۴.۶ میلیون نفر افزوده می شوند. به عبارت دیگر تعداد مبتلایان به زوال عقلی هر ۲۰ سال دو برابر می شود.بر اساس گزارش سایت بین المللی بیماری آلزایمر، در صورت ادامه این روند تا سال ۲۰۴۰ بالغ بر ۸۱.۱ میلیون نفر از مردم جهان به بیماری زوال عقلی مبتلا خواهند شد و بر اساس آمار ۷۱ درصد از این افراد به ساکنان کشورهای در حال توسعه و مناطقی که دسترسی سریع به مراقبت های پزشکی مناسب و درمان وجود ندارد تعلق خواهند داشت.* پس فراموش نکنیم : آلزایمر قابل پیشگیری است .تاکنون هیچ راه تضمین شده ای برای پیشگیری از آلزایمر وجود نداشته است، اما تحقیقات اخیر روش های زیر را در پیشگیری از آلزایمر موثر می داند.۱- تمرینات فکری:افرادی که مرتب مطالعه می کنند و یا بازی های فکری انجام می دهند، جدول حل می کنند و …..کمتر در معرض ابتلا به این بیماری خواهند بود.۲- تمرینات بدنی:۳۰ دقیقه ورزش روزانه تاثیر به سزایی در سلامت قلب ، ماهیچه ها و مغز دارد. پیاده روی، باغبانی، تمیز کردن منزل، رقصیدن و….می تواند نوعی ورزش باشد.۳- نوشیدن مایعات به اندازه کافی:کم آبی مهم ترین فاکتور متغیر برای از دست دادن حافظه است. به مقدار کافی مایعات بنوشید و از مصرف نوشیدنی های الکلی اجتناب کنید.۴- مراقب داروهای مصرفی باشید:پزشک شما باید از کلیه داروهای تجویزی و غیر تجویزی که مصرف می کنید آگاه باشد. زیرا ترکیب بعضی از داروها باعث گیجی، فراموشی و یا آسیب بلند مدت به حافظه شود.۵- رژیم غذایی سالم را پیروی کنید:روزانه حداقل ۵ نوع میوه و سبزی تازه بخورید. سبزیجات پهن برگ مثل بروکلی، اسفناج و کاهو بسیار مفید است.۶- از مکمل فسفاتیدیل سرین Phosphatidylserine استفاده کنید:مطالعات مختلف نشان می دهد که استفاده از این مکمل در مراحل اولیه ابتلا به آلزایمر، سرعت پیشرفت بیماری را کاهش می دهد. بنابراین اگر این بیماری در خانواده در حال گسترش است بهتراست با مشورت پزشک مصرف آن را شروع کنید.