توانبخشی و بیماران روانی مزمن

توانبخشی و بیماران روانی مزمن

در اجرای آئین نامه اجرایی جزء 5 بند الف ماده 192 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 5/2/1380 هیأت محترم وزیران و ادامه آن در برنامه چهارم (بند ج ماده 97) و ماده 26 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب 27/11/1380 مجلس شورای اسلامی، به منظور ساماندهی وضعیت درمانی و توانبخشی بیماران روانی مزمن ضوابط تأسیس، اداره و انحلال مراکز ارائه خدمات درمانی و توانبخشی به بیماران مذکور به منظور اتخاذ روشی هماهنگ، منسجم و یکپارچه، سازمان اقدام به ساماندهی بیماران روانی مزمن با همکاری بخش غیردولتی نمود. برنامه های دفتر بیماران روانی مزمن در حیطه های ذیل به ارائه خدمات بیماران روانی مزمن در سطح استان تهران می پردازند:  

توانبخشی و بیماران روانی مزمن

در اجرای آئین نامه اجرایی جزء 5 بند الف ماده 192 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 5/2/1380 هیأت محترم وزیران و ادامه آن در برنامه چهارم (بند ج ماده 97) و ماده 26 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب 27/11/1380 مجلس شورای اسلامی، به منظور ساماندهی وضعیت درمانی و توانبخشی بیماران روانی مزمن ضوابط تأسیس، اداره و انحلال مراکز ارائه خدمات درمانی و توانبخشی به بیماران مذکور به منظور اتخاذ روشی هماهنگ، منسجم و یکپارچه، سازمان اقدام به ساماندهی بیماران روانی مزمن با همکاری بخش غیردولتی نمود.

برنامه های دفتر بیماران روانی مزمن در حیطه های ذیل به ارائه خدمات بیماران روانی مزمن در سطح استان تهران می پردازند:

الف) ساماندهی بیماران روانی مزمن درمراکز شبانه روزی (ارائه خدمات طولانی مدت): این مراکز بصورت شبانه روزی خدمات مراقبتی و توانبخشی به بیماران ارائه می دهند و بیماران روانی مزمن فقاد سرپناه، بیماران فاقد قدرت انطباق لازم با سایر اعضای خانواده و نیز دسته ای از آنان که مهارت لازم برای اداره مستقل امور زندگی خود را دارا نمی باشند، اسکان داده می شوند و تحت درمان و مراقبت و اموزش مهارتهای لازم قرار می گیرند.

در حال حاضر تعداد 22 مرکز ارایه خدمات درمانی و توانبخش طولانی مدت (شبانه روزی) توسط بخش غیردولتی و با اخذ مجوز از سازمان بهزیستی کشور فعال می باشد.

ب) ساماندهی بیماران روانی مزمن در مرکز روزانه: در طی سال 87 تعداد 3 مرکز روزانه ارائه خدمات به بیماران روانی مزمن در بخش غیردولتی از سازمان بهزیستی مجوز فعالیت دریافت کرده اند.

در این مراکز خدمات توانبخشی روانی اجتماعی به طور روزانه به بیماران روانی مزمن از طریق خدماتی مانند دارو درمانیع درمانهای روان شناختی، آموزش بیماران و خانواده های آنان ارائه می شود.

اعضای تیم تخصصی در این مراکز شامل روان پزشک، روان شناس بالینی، کاردرمانگر، مددکار اجتماعی، مربی حرفه ای آموزش دیده و پرستار است.

ج) مراکز پیگیری درمان و توانبخشی بیماران روانی مزمن در منزل: اغلب خدمات موجود برای بیماران روانی عمدتاً بستری کوتاه مدت در بیمارستانهای روانپزشکی هنگام عود بیماری و پس از ترخیص به صورت مراقبت در منزل توسط اعضاء خانواده است.بین این دو منبع خدمات آموزشی و توانبخشی موجود نمی باشد.

براساس سیاست کلی سازمان بهزیستی و ستاد ساماندهی بیماران روانی مزمن ارائه خدمات ویزیت در منزل تحت عنوان پیگیری خدمات آموزشی و توانبخشی را به بیماران و خانواده ها به طور رایگان ارائه می نماید.

خدمات این مراکز شامل: توانبخشی پزشکی، توانبخشی روانی اجتمعی، توانبخشی آموزشی و توانبخشی حرفه ای می باشد.

د) مراکز درمان و توانبخشی مبتلایان به اختلالات نافذ رشد: در مراکز فوق درمان، پیگیری و توانبخشی مبتلایان به اختلالات نافذ رشد مانند اتیسم، آسپرگر و ... از طریق شیوه های درمانی خاص نظیر تحلیل رفتار کاربردی، کاردرمانی، گفتاردرمانی، موسیقی درمانی، حرکت درمانی، شیوه های تربیت شنیداری، دارودرمانی، ویتامین درمانی و...، آموزش بیماران و خانواده های آنان در محل مرکز یا در محل سکونت بیماران صورت می پذیرد.

اعضای تیم درمان در این مراکز شامل: روانپزشک، روانشناس بالینی، کاردرمانگر ذهنی، گفتار درمانگر و مربی آموزش دیده است. در حال حاضر با فعال بودن 2 مرکز اوتیسم (اختلالات نافذ رشد) به دو شیوه مختلف به بیماران مبتلا به اختلالات نافذ رشد ارائه خدمات میگردد.

ه) کارگاه حمایت شده تولیدی: براساس سیاست کلی سازمان به منظور حمایت از بیماران روانی مزمن که در شرایط ویژه قابل آموزش بوده اند و فرصت اموزش، کار و اشتغل یا فعالیت اقتصادی را نزد کارفرمایان نیافته اند و یا توان داشتن شغل مستقل را نداشته اند تشکیل گردیده است.

در این کارگاهها بیماران تحت نظارت مستقیم گروهی از متخصصان از جمله روانشناس و مربی حرفه آموزی و با امکان دسترسی آسان به سایر اعضای تیم توانبخشی به صورت نیمه وقت مشغول انجام کار می شوند.

پس از خاتمه دوره آموزش براساس تصمیم کمیته ارزشیابی حرفه ای جهت کارورزی و تولید مجدداً در همان کارگاه مشغول بکار خواهند شد.

در سال اخیر این کارگاه در بیمارستان رازی تأسیس و مقدمات کار به منظور استفاده بیماران واجد شرایط فراهم گردیده است.

طرح توانبخشی مبتنی برجامعه (CBR)
با توجه به اینکه اجرای برنامه های توانبخشی با رویکرد مشارکتی و حضور فعال معلول و خانواده وی در برنامه های توانبخشی و مبتنی برجامعه بودن برنامه ها، اثربخشی آنها را تکمیل می نماید، مشارکت فرد معلول، خانواده و جامعه محلی و ملی یکی از اصول مهم در توانبخشی معلولین می باشد.

همچنین با توجه به نقش مهم و مؤثر آموزش همگانی در تمامی سطوح توانبخشی و افزایش اطلاع رسانی و آگاه سازی فرد معلول، خانواده و جامعه (دولتهای محلی و منطقه ای و ملی و سازمانهای غیردولتی، متخصصین و...) در درمان و توانبخشی گروههای مختلف معلولین، می توان به این نتیجه دست یافت که دستیابی امل به اهداف والای توانبخشی میسر نیست مگر در سوای اجرای توانبخشی مبتنی بر جامعه که یکی از رویکردهای نوین و در حال اجرا در تمامی برنامه های توانبخشی می باشد.
بازگشت به خدمات

با شرایط و ضوابط دریافت خدمات سازمان بهزیستی آشنا شوید. در این بخش با فرایند دریافت خدمات آشنا شوید.

با قوانین ، اسناد و دستورالعمل های تخصصی و خدماتی سازمان بهزیستی آشنا شوید و با آگاهی کامل عمل کنید.

د