بر خلاف تصور عمومی مردم فراموشی عمدهترین مشکل بیماران مبتلا به آلزایمر نیست. اختلالات رفتاری که بعد از ابتلا به بیماری بروز مییابد شامل غروب زدگی، خروج از منزل، وابستگی شدید به مراقب، رفتارهای جنسی، توهم، هذیان، بیقراری، اختلالات خواب، تکرار مکررات، لجبازی، انبار و گم نمودن اشیاء و غیره است.
لیلا حفاریان، کارشناس ارشد روانشناسی و مسئول آموزش و پژوهش انجمن آلزایمر ایران در آستانه روز جهانی آلزایمر در گفتگو با خبرنگار سینانیوز گفت: «اولین گام مهم برای مراقبان آن است که از وظایف و تکلیف خود در برخورد با این بیماران آگاه باشند تا بدانند که چه هنگام باید وارد عمل شوند. در برخورد اول باید این سوال را از خود داشته باشند که آیا رفتار فرد بیمار برای خودش و اطرافیان آسیب پذیر است یا خیر. در صورت عدم تهدید رفتاری نیازی به تغییر و اصلاح نیست. اما اگر رفتار بیمار خطر جدی را دنبال میکرد باید به روانپزشک مراجعه نمایند.»
وی با توجه به رویارویی با مشکلات رفتاری در افراد مبتلا به آلزایمر بیان کرد: «این امکان وجود دارد که بیمار به علت عوارض جانبی داروهای مصرفی دچار زمین خوردگی، خواب آلودگی و غیره شود که به مراقبان توصیه میشود علاوه بر درمان نوع رفتار با این اختلالات را در خود کنترل نمایند.»
حفاریان با اشاره به توهم یکی دیگر از علائم بیماری آلزایمر گفت: «این بیماران به شدت دچار توهم میشوند در واقع حوادث و رویدادهایی را متوجهمیشوند که در عالم واقع وجود ندارد به طور مثال چهره یک فرد فوت شده را میبینند و با وی صحبت میکنند و یا حشرهای را روی بدن خود احساس میکنند که وجود ندارد که توصیه میشود برای کنترل این رفتار تمام آئینههای منزل را پوشانده و از فرد بیمار دور نگه دارند.»
وی افزود: «این امکان وجود دارد توهم به دلیل عفونت بروز یابد که با مصرف دارو رفع میشود در غیر این صورت باید قوای پنجگانه بیمار مورد بررسی قرار گیرد.»
عقیده غلط اما پا برجا و ثابت
به گفته مسئول آموزش و پژوهش انجمن آلزایمر ایران؛ یکی از مهمترین مشکلات رفتاری در فرد مبتلا به آلزایمر هذیان است. هذیان، فکر اشتباهی که در بیمار بروز مییابد و برای اثبات صحت آن لجاجت میکند.
وی در ادامه تصریح کرد: «در هذیان احتمال تهمت زدن به اطرافیان در فرد بیمار افزایش مییابد. در این بین تهمت به همسر بسیار شایعتر است زیرا بیمار به مرور پیشرفت بیماری بستگان نزدیک و خانواده خود را فراموش میکند و زمانی که آنها را در منزل خود میبیند دچار اشتباه میشود و آنها را یک فرد غریبه تلقی میکند که در نتیجه باعث میشود همسر نسبت به بیمار وفادار نباشد.»
حفاریان با اشاره به برخورد صحیح و مناسب با بیماران مبتلا به آلزایمر گفت: «فرد مراقب با اطلاع از اختلالات رفتاری بیمار باید به صورت منطقی با وی برخورد کند و به صورت مداوم به بیمار احساس امنیت را با بیان جملاتی از قبیل من شما را درک میکنم، از شرایط سخت شما اطلاع دارم و برخی جملات که به بیمار آرامش دهد تلقین نماید.»
وی افزود: «از لجاجت با بیمار باید پرهیز شود زیرا منجر به رنجش و ناراحتی وی میشود و در نتیجه لجاجت را در بیمار افزایش میدهد. در حین برخورد با فرد مبتلا به آلزایمر باید توجه وی را به فعالیت دیگر جلب نمود.»
این کارشناس ارشد روانشناسی با تاکید بر حمایت روانی انجمن آلزایمر ایران از مراقبان این بیماران گفت: «انجمن آلزایمر با توجه به پیشروی بیماری در افراد مبتلا به آلزایمر آنها را به گروههایی تقسیم می نماید و بر این اساس و تحت عنوان حمایت روانی از مراقبان، کلاسهای آموزشی را با هدف افزایش اطلاعات و بهبود رفتار با بیماران برای مراقبت کنندگان تشکیل میدهد که این آموزشها طی ۷ جلسه ارائه میشود.»
وی با تاکید بر اهمیت مراقبت مشارکتی در بیماران مبتلا به آلزایمر در پایان خاطر نشان کرد: «به دلیل بروز وابستگی بیمار به مراقب، مراقبت یکنفره توصیه نمیشود و تا حد امکان باید از این بیماران به صورت مشارکتی و یا به کمک یک پرستار نگهداری کرد.»
منبع: سینا نیوز