درمان غیردارویی

درمان های غیر داروئی

اغلب بیماران و خانواده ها با تصور اینکه استفاده از روش های غیر دارویی در درمان اختلالات رفتاری ایمن ترند علاقمند به استفاده ازین روش ها هستند.

آیا واقعا می توان بیماری آلزایمر و دمانس را با روشهای غیردارویی درمان نمود؟

تحقیقات انجام شده در این زمینه برای اثبات میزان اثربخشی این روشها کافی نبوده و نیاز به مطالعات وسیعتری است.

مهم است که بدانیم:

·         شواهد کافی مبنی بر  تاثیر برخی روش های درمان غیر دارویی وجود ندارد.

·         تشخیص دمانس و بیماری آلزایمر باید فقط توسط پزشک متخصص مغز و اعصاب انجام گیرد.

·         استفاده از روشهای درمانی غیر دارویی باید به موازات استفاده از داروهای شیمیایی صورت گیرد و نه به عنوان جایگزین.

·         در صورت تمایل به استفاده از روشهای درمانی غیر دارویی به منظور جلوگیری از ایجاد تداخلات دارویی حتما پزشک خود را مطلع سازید.

·         اگرچه به نظر میرسد استفاده از روشهای درمانی غیردارویی بی خطر است اما صد در صد اعتماد نکنیم.

در زیر فهرستی از انواع درمان های غیرداروئی موجود، ارائه می شود:

طب سوزنی

این علم که ریشه د ر فرهنگ کشور چین دارد، به منظور تعدیل جریان انرژی در بدن بوجود آمده است. طب سوزنی سعی می کند تا موانع سر راه جریان انرژی را به کمک سوزنهای خیلی ظریف که در پوست وارد می کنند بردارد و فعالیت های آنها را به حالت عادی بازگرداند. هرچند که مطالعات انجام گرفته تاثیر مثبت طب سوزنی را در درمان افسردگی و بی خوابی تایید می کنند. اما برای تایید تاثیر این روش درمانی بر بهبود بیماری آلزایمر نیاز به مطالعات کیفی بیشتری است.

رایحه درمانی

در این روش درمانی از روغن هائیکه از گیاهان گرفته می شود و اثر مثبت دارند، استفاده می شود. این روغن ها می توانند یا :

 • با دادن ماساژ مستقیم به پوست بدن مالیده شود. 
• تحت تاثیر حرارت رایحه مطبوع به مشام برسد. 
• در حمام (در وان) استفاده شود.

 این روغن ها معمولا غلیظ است و باید هنگام مصرف رقیق شود. تحقیقات زیادی در زمینه میزان اثر بخشی این روش درمانی انجام گرفته است اما هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز است. از جمله روغن های معطر که به این منظور استفاده می گردند میتوان به پماد  لیمو ترش (melissa offieinalis) ، روغن اسطوخدوس اشاره نمود.

نور درمانی

بیخوابی در بیماران مبتلا به آلزایمر مشکلات زیادی را برای مراقبت کنندگان ایجاد می نماید. . به نظر می آید که بیماری دمانس برنامه خواب و بیداری را بهم می ریزد.

هورمون ملاتونین در تنظیم خواب نقش مهمی دارد، در روشنائی این هورمون تحریک می شود و در تاریکی کم می شود، تجویز آن برای بیماران مبتلا به آلزایمر که اختلال خواب دارند می تواند مفید باشد. در این روش فرد بطور روزانه در مقابل جعبه ای با نور شدید(30برابر نور معمولی) برای مدت زمان مشخصی می نشیند. مطالعات انجام گرفته تاثیر مثبت درمان با نور بر بی قراری بیماران مبتلا به آلزایمر را نشان می دهند اما به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.

درمان گیاهی

درمان گیاهی یعنی استفاده از گیاهان در بهبود استمرار وضعیت سلامت. در حال حاضر سعی می شود که با دید علمی بیشتر به این بخش پرداخته شود، تولیدات گیاهان داروئی دارای استاندارد شوند و هر قرص متشکل از مقدار مشخصی از عنصر فعال باشد. به همین جهت نیاز به تحقیقات بیشتر در این زمینه است.

داروهای گیاهی رایج در شرق آسیا عبارتند از:

شوتو سان  Choto-san مجموعه ای شامل 11 گیاه داروئی می باشد که در دو تحقیق انجام گرفته، علائم بیماری در افراد مبتلا به دمانس عروقی پس از  مصرف این دارو  کاهش یافته است اما همچنان نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه  وجود دارد.

کامی ـ اومتان ـ تو Kami-Umtan-To (KUT)  شامل 13 گیاه است. نتیجه تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد روند بیماری در افراد مبتلا به خردسودگی(دمانس) که ازین داروی گیاهی استفاده نموده اند، کندتر گشته است.

قرص یزی Yizhi capsule (YZC) از داروهای سنتی چینی ست. و بیشتر در درمان علائم بیماری در افراد مبتلا به دمانس عروقی استفاده شده است. نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه می باشد.

جینکو بیلوبا Ginkgo biloba extract  تا چند سال پیش تصور بر این بود که این دارو بر کند نمودن روند بیماری تاثیر مثبت دارد اما در مطالعه ای که در سال 2008 انجام گردید هیچ تاثیری بر روند بیماری آلزایمر مشاهده نگردید.

گیاهانی که به منظور بهبود وضعیت سلامت بیماران مبتلا به آلزایمر در ایران پیشنهاد می گردند؛ عبارتند از:

زعفران

زردچوبه

نارگیل

دارچین

مکمل غذائی

در افراد مبتلا به آلزایمر استفاده از  ویتامین ها و دیگر مکمل ها توصیه می گردد. ازجمله مکمل های غذایی مفید می توان به قرص اسید فولیک و کپسول امگا 3 اشاره نمود.

آنتی اکسیدانها

تغذیه کلی

از دست دادن وزن در افراد مبتلا به آلزایمر مشکل شناخته شده ای می باشد. به نظر می آید بیشتر به توجه نداشتن بهتغذیه خوب مربوط می شود تا به روند بیماری.

ماساژ

انواع مختلفی از ماساژ وجود دارد، اما وجه مشترک همگی آنها مالش بافت های نرم بدن توسط دست ها می باشد. در افراد مبتلا به دمانس معمولا ماساژ با رایحه درمانی همراه است. شواهد پراکنده حاکی از اثربخشی ماساژ بر کاهش علائم افسردگی ، اضطراب و تحریک پذیری وجود دارد اما برای تائید شواهد موجود به تحقیقات بیشتری نیاز است.

موسیقی درمانی

این  روش تاثیر بسیاری بر بهبود وضعیت سلامتی فرد و نظم بخشی افکار مبتلا دارد.

روش کار بدین گونه است که فرد در اتاقی ساکت برای مدت زمان 30 دقیقه به موسیقی گوش فرا می دهد، حضور شخصی در اتاق مذکور به منظور بررسی حالات بیمار، اطمینان از راحتی وی و همچنین تنظیم صدا الزامی ست. این شخص می تواند با فرد در رابطه با خاطرات وی از شنیدن موسیقی صحبت نموده و یا او را به همراهی با موسیقی بوسیله خواندن و انجام حرکات موزون تشویق نماید.در صورتیکه فرد مبتلا به دمانس در ساعات مشخصی دچار اضطراب می شود باید برنامه موسیقی درمانی قبل از آن زمان انجام گیرد.

تحقیقات به منظور بررسی  تاثیر مثبت موسیقی درمانی بر بهبود وضعیت سلامت افراد مبتلا به دمانس انجام گردیده اما هنوز به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.

شوک الکتریکی

در مواردی تاثیر مثبت  استفاده از شوک الکتریکی ضعیف در بهبود وضعیت حافظه افراد مبتلا به دمانس گزارش شده است، از پزشک خود در این زمینه سوال کنید.