ازماست که برماست

 گفتا زه که نالیم؟ که از ما ست که بر ما ست !

بارها از کود کی  دیده وشنیده ایم که پسندیده ونکو است، از بدی ها دوری جسته وبدنبال خوبی ها باشیم.حتی اگر نتیجه عمل وکارمان موجب ناراحتی وتحمیل خسارت وزیان  مادی به خودمان شود.به تبع همین آموزه ،جوانمردی و وفا به عهد ،بعنوان یک خصیصه و به بیان بهتر در: مقام یک فضیلت ،علاوه برآنکه  برای افراد صالح و متدین امری بدیهی وعادی تلقی میگردد،حتی دربین افراد شرور و سر کش نیز یک ارزش محسوب میشود.زیرا ،وفا به عهد در وجود انسان ریشه فطری داشته و به تبع آن از دوران کودکی بطور غریزی ظاهر وهم زمان با رشد انسان تقویت میشود.بر همین اساس،وفا به به عهد در قالب یک عرف بین المللی بعنوان عملی نیکو وپسندیده دربین تمام ملل نیز  اصلی مقبول و مورد احترام است.

نقض عهد وپیمان،در صورت وقوع در یک جامعه،علاوه بر آنکه آثار جبران نا پذیری بر انسانیت فرد پیمان شکن میگذارد،چنانچه تکرار و اشاعه یابد به مرور زمان نهادینه شده وبعنوان  بخشی از فرهنگ آن جامعه امری عادی تلقی وبه تبع آن با فرو ریختن دیوار:اعتماد،وفاداری،صداقت و... امانتداری  در جامعه ،منفعت فردی بر منافع و مصالح جمعی رجحان یافته وآن جامعه بتدریج از درون متلاشی می شود.

با تزیین این نوشتار به پندی از مولا علی (ع) به بخش اصلی مقاله میپردازیم: بر دوستی کسی که به عهد وپیمان خود وفا نکند،اعتماد نکنید.

بدنبال درج مقاله ای در مذمت استاد تومانیان برای پذیرش مسئولیت در فدراسیون شطرنج  در سایت شطرنجباز،عده ای بدون تامل وتعمق پیرامون عواقب وپیامد های ناخوشایند عمل نه چندان در خور موقعیت وجایگاه ایشان که بلا فاصله بعد از برافراشته شدن پرچم پیروزی رقیب به اردوگاه وی پیوسته بود ،شروع به انتقاد وگلایه از مدیر سایت مذکور نمودند.غافل ازاینکه لازم بود تومانیان به حرمت نان ونمکی که با هم پیمانان خود برای ایجاد تغییر بنیادی در فدراسیون شطرنج در طول 6 ماه جلسه،گردهمایی ومراجعات گروهی به سازمان های مختلف،خورده شده بود،لا اقل اجازه میداد کفن میتی که هنوزنیامده رفته بود( اندیشه ایجاد تغییر)خشک شود وبعد در فرصتی مناسب به راه دیگری گام میگذاشت.

نه خوشایند است ونه اینکه این مقال محدود اجازه میدهد،تا با واکاوی ماجرا درصدد یافتن انگیزه وهدف اصلی تومانیان ویا آقای هدهدی که او فقط در2 جلسه آخر گروه رقیب آقای کامبوزیا،حضور داشت،باشیم.اما کاملاً روشن است،ایشان  یااز همان ابتدابا هدفی مشخص در حریم طرف مقابل نفوذ کرده یا اینکه بعد از انتخابات،تحت تاثیر وسوسه های شیرین!(که قطعاً پایدار نخواهند بود) تطمیع شده است.به قول شاعر:

صوفی ابن الوقت باشد ای رفیق       نیست فردا گفتن از شرط طریق

غافل از اینکه،یکی از شیوه های رایج وشناخته شده  در جنگ ها ،نبردها وحتی در رقابت های  فردی ناسالم  که ریشه دربطن  تاریخ وشخصیت افراد دارد،تلاش طرفین برای به دام انداختن  تعدادی ازنیروهای طرف مقابل ازطریق تهدید یا تطمیع  میباشد که هر چند افراد فریب خورده دیر یا زود،از کرده خود نادم وپشیمان میشوند،اما چه سود که این خودزنی ها  به فراخور ظرفیت فرهنگی  گروهها و جوامع مختلف، کم و یا زیاد تکرار میشود! به سخن دیگر، هر چند گاه وبیگاه عوارض وپیامد های چنین رخدادهای ناپسندی،گریبانگیر فرد سود جو وفرصت طلب شده وموجب تخدیش اعتبار وحیثیت اجتماعی وشغلی او نیز می شود، اما متاسفانه این قصه هر بار به صورتی خاص تکرار شده بی آنکه از نتایج تلخ آن درس بگیریم.ونگرانی اصلی از این بابت است است  که در دوران نه چندان دور ،پدران  ما  برای انجام تعهد ،تنها کافی بود تار مویی از سبیل خود رابعنوان وثیقه گرو گذارند ویا اینکه قولی بر زبان جاری سازند،چه رسد به اینکه سند ونامه ای را انگشت زده ویا امضا نمایند.ولی امروزه شاهدیم که با وجود چک،سفته،ضامن وشاهد؛آشکارا تعهد وپیمان خود را رو در رو، انکار کرده وچه بسا از هوشمندی و به اصطلاح زرنگی خود نیز مغرور وخرسند می شویم!

شرح این هجران و این خون جگر      این زمان بگذار تا وقت دگر

این مطلب را در همین جا رها کرده تا در مقاله بعدی ،با شرح صفات وشیوه های رفتاری مردم کشورژاپن که در پایان جنگ جهانی دوم تقریباً نابود شده بود، گامی هر جند کوتاه درجهت ایجاد تغییر دررفتار نا مناسب ،برداشته شود.

                                                    دکتر منوچهر جفره